نقش‌های مدیران در سازمان

سازمان‌ها از شالوده‌های اصلی اجتماع امروزی هستند و مدیریت، مهم‌ترین عامل در حیات، رشد و بالندگی یا نابودی سازمان‌هاست .

مدیر ،روند حرکت از “وضع موجود” به‌سوی “وضعیت مطلوب” را هدایت می‌کند و در هرلحظه ،برای ایجاد آینده‌ای بهتر در تکاپوست .گذشته با تمام اهمیت و آموختنی‌هایش و با تمام تأثیری که می‌تواند بر آینده داشته باشد، اتفاق افتاده است و هیچ نیروی بشری، قادر نیست آن را دگربار و به‌گونه‌ای متفاوت بیافریند ولی آینده در پیش است و قسمت مهمی از آن به آنچه ” امروز” می‌گذرد ربط پیدا می‌کند.

مدیران در سازمان‌ها ،نقش‌های متفاوتی را ایفا می‌کنند که برحسب شرایط زمانی، مکانی و نوع کار،این نقش‌ها متفاوت و متغیر است و شناسایی این نقش‌ها در بهبود عملکرد تأثیر بسزایی دارد.

بیان نقش‌ها و مأموریت‌ها در کل سازمان شامل تعیین کلی نوع عملیاتی است که سازمان مسئول اجرای آن است. این عملیات در زمینه‌هایی چون خدمات سازمان، ارباب‌رجوع ، روش‌های سازمانی و فلسفه و عملیات اجرا می‌شود . لذا در این مقاله سعی شده است تا حد امکان نقش،ویژگی‌های نقش، و دیدگاه‌های صاحب‌نظرانی (همچون کوئین، آدیسز، یوکی، لوتائز، پیتر سنگه و هنری مینتزبرگ) در ارتباط با نقش‌های مدیران موردبررسی قرار گیرد تا مدیران با انواع نقش‌های خود در
سازمان آشنا شده و بدین‌وسیله گامی هرچند کوچک برای رسیدن به اهداف پیش رو، برداشته باشیم.

نقش:

به اعتقاد عسکریان ، برای انجام‌وظیفه لازم است که هر فردی به‌طور روزانه با انجام کاری در سازمان نقشی در تغییرات سازمانی ایفا کند. ایفای نقش هر شاغل می‌تواند به دو صورت عملی شود:

– فرد شخصاً مسائل خود را حل کند.

– فرد با آگاهی و همبستگی در کار جمعی شرکت کند.

“نقش” عبارت است از رفتار وظیفه‌ای که فرد در یک گروه کاری به عهده‌دارد .
نقش‌ها مجموعه‌ای از رفتارهایی هستند که اشخاص درزمینهٔ مشاغل وظایف خود از پست‌ها و موقعیت‌هایشان انتظار دارند. نظریه نقش تلاش می‌کند، توضیح دهد که چگونه این انتظارات اجتماعی بر رفتار کارکنان تأثیر می‌گذارد .

محمدزاده و مهروژان معتقدند که شاید بهترین روش برای شناخت ماهیت نقش این باشد که رخدادهای نقش را بررسی کنیم. رخداد نقش یا پرده نقش سعی می‌کند تا شرح دهد چگونه یک نقش خاص آموخته و عمل می‌شود.

ویژگی‌های نقش

پرده نقش : پرده نقش عبارت از تصویر لحظه‌ای از تعامل مداوم میان دو نفر است در هر پرده‌ای از داستان، یک فرد نقش فرستنده و دیگری نقش پذیرنده رادارند که سعی می‌کنند نقش خود را به‌خوبی ایفا كنند.

هویت نقش: مطابق با هر نقش،رفتارهای عملی و نگرش‌های خاصی وجود دارند که پدیدآورنده‌ی “هویت نقش” است. اگر شرایط لازم برای نقش‌ها، خوب تبیین نشوند، هویت‌ها را هاله‌ای از ابهام فرامی‌گیرد و افراد به الگوهای رفتاری قدیم بازمی‌گردند .